Μετά από πολλές πιέσεις φίλων δέχτηκα να μιλήσω για το φιλοτελισμό στη χώρα μας, για το προσκήνιο και παρασκήνιο της ιστορίας του, με την εμπειρία μου των 50 χρόνων ως φιλοτελιστής και εκθέτης. Κυρίως όμως με την εμπειρία που είχα ως Πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοτελικής Ομοσπονδίας (ΕΦΟ) επί 25 ολόκληρα χρόνια (1980-2005) ή άλλως ¼ αιώνα ζωής.

Η ομιλία μου αυτή δεν θα είναι συνηθισμένη. Ως πρώην πανεπιστημιακός δάσκαλος συνήθιζα οι διαλέξεις μου να είναι καλά οργανωμένες με ημερομηνίες, στατιστικές, διαφάνειες, εικόνες, χάρτες κλπ. Αυτή τη φορά θα ήθελα να είναι μια ρέουσα ομιλία και συζήτηση μεταξύ μας και να σας απαντήσω αν μπορώ στα ερωτήματά σας για διευκρίνιση των όσων θα αναφέρω. Εξάλλου οι αναφορές μου στο φιλοτελισμό είναι γενικές χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Τα φιλοτελικά γεγονότα περιγράφονται εποπτικά ιδιαίτερα όσα αφορούν στην πρωτοφανή εξέλιξη του φιλοτελισμού στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια.

Κατά συνέπεια, πριν μιλήσω για το φιλοτελισμό είναι μοιραίο να αναφερθώ σύντομα στις ιατρικές καταβολές μου, χωρίς να έχω πρόθεση αυτοπροβολής. 'λλωστε αυτό δεν έχει σήμερα καμία σκοπιμότητα.

Στην Ελλάδα ξεκίνησα σαν γιατρός το 1961 μετά από 5 έτη μετεκπαίδευσης στην Αμερική, ειδικά στις παιδικές καρδιοπάθειες. Έγινα Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιδρυτής και Διευθυντής επί 22 έτη της Παιδοκαρδιολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγ. Σοφία» στην Αθήνα, που είναι μοναδική στη χώρα μας ακόμα και σήμερα. Χρειάστηκαν 15 χρόνια επιμονής, έρευνας και δημοσιεύσεων στον ημερήσιο Αθηναϊκό τύπο (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΒΗΜΑ, ΝΕΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ κλπ.) για την ανάγκη της δημιουργίας της. Έτσι, σήμερα, το 1-2% περίπου του παιδικού πληθυσμού που πάσχει από καρδιοπάθειες κυρίως στη βρεφική και παιδική ηλικία, έχει ένα παιδοκαρδιολογικό βασικό κέντρο για να νοσηλευθεί και πολλές φορές να χειρουργηθεί. Αυτό ήταν ένα λιθαράκι που βοήθησε στην οικοδόμηση του πλαισίου της αντιμετώπισης των προβλημάτων του παιδικού πληθυσμού της χώρας μας.

Συνετέλεσα επίσης στην εκλαΐκευση στο κοινό της σωστής ιατρικής, τουλάχιστον της εποχής εκείνης, μαζί με πολλούς συναδέλφους, με 204 εβδομαδιαίες εκπομπές που επόπτευα στην ΕΡΤ-1, με τίτλο: «Ένας γιατρός μεταξύ μας» από το 1976 έως το 1981. Έκτοτε, πριν και μετά τη δημιουργία του ΕΣΥ, πολύ συχνά αρθρογραφούσα στον Αθηναϊκό Τύπο για ιατρικά θέματα.

Τα βιβλιάρια υγείας που ισχύουν ακόμη σήμερα για την προληπτική εξέταση των παιδιών στο Γυμνάσιο και Λύκειο συντάχθηκαν με τη συνεργασία της Κλινικής μας και εκπροσώπων του Υπουργείου Υγείας & Παιδείας.

Συνολικά έχω δημοσιεύσει 3 βιβλία με ιατρικό αντικείμενο και 225 εργασίες σε ιατρικά περιοδικά κύρους του εσωτερικού και του εξωτερικού κατά τη διάρκεια της ιατρικής μου καριέρας. Εννέα από τις περιπτώσεις των νοσημάτων αυτών της παιδικής ηλικίας περιγράφηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Παράλληλα όμως με την ιατρική μου δραστηριότητα υποτροπίασε η έλξη μου προς τα γραμματόσημα που είχα από την παιδική ηλικία, και μάλιστα όταν βρήκα αγορασμένες από τη μητέρα μου όλες τις σειρές των γραμματοσήμων που εκδόθηκαν από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία όσον καιρό ήμουν για μετεκπαίδευση στο εξωτερικό.

Άρχισα να συλλέγω τις Μικρές Κεφαλές Ερμή μαζί με τον αείμνηστο συνάδελφο Λίτσιο, τον κ. Ανδρέα Ζέη και τον Αμερικανό Cowen. Το 1975 έγραψα σε δύο εκδόσεις το πρώτο μου βιβλίο στον φιλοτελισμό με τίτλο: «Οι Μικρές Κεφαλές της Ελλάδας 1886-1900» και είναι γνωστές οι ευμενείς κριτικές για το βιβλίο αυτό στα φιλοτελικά περιοδικά του εσωτερικού και διεθνώς. Κυρίως όμως βοήθησα τους φιλοτελιστές της χώρας μας να κατανοήσουν ότι μεγάλα χρυσά μετάλλια σε διεθνείς εκθέσεις της FIP δεν παίρνουν μόνο οι εκθέτες της πρώτης έκδοσης των κλασικών γραμματοσήμων της Ελλάδος, δηλαδή των Μεγάλων Κεφαλών Ερμή, αλλά και άλλες κατηγορίες των ελληνικών γραμματοσήμων, όπως οι Μικρές Κεφαλές Ερμή, η Ταχυδρομική Ιστορία της Κρήτης κ.α.

Η είσοδός μου στη Διοικητική πλευρά του φιλοτελισμού έγινε το 1979 κατά περίεργο τρόπο. Στις εκλογές τότε για το Δ.Σ. της ΕΦΟ δεν υπήρξα υποψήφιος. Όμως στο εκλογικό αποτέλεσμα είδα ότι είχα εκλεγεί ως μέλος του Δ.Σ. της ΕΦΟ και όπως έμαθα εκ των υστέρων την υποψηφιότητά μου υπέβαλε ο αείμνηστος Πρόεδρος της Φιλοτελικής Εταιρείας Πειραιώς (ΦΕΠ) Γεώργιος Μπαλής. Εκλέχθηκα τότε μέλος του Δ.Σ. και Αντιπρόεδρος της ΕΦΟ με Πρόεδρο τον αείμνηστο Ναύαρχο Χρήστο Σολιώτη.

Ο Ναύαρχος Σολιώτης ήταν έντιμος άνθρωπος, μαχητής και ήρωας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Είχε επίσης διοικητικά προσόντα, ήταν μάλλον αυστηρός, αλλά μιλούσε πολύ και δεν ήθελε πολλές αντιρρήσεις. Ο μακαρίτης Μπαλής, Πρόεδρος της ΦΕΠ, ήταν αδύνατο να επιμείνει σε ένα θέμα και συνήθως η συζήτηση κατέληγε σε καυγά. Σε μια συνεδρίαση της ΕΦΟ στα γραφεία της Φιλοτελικής Εταιρείας Αθηνών (ΦΕΑ) έφερα ένα χρονόμετρο, αυτό που χρησιμοποιούν οι πιανίστες και εισηγήθηκα ότι κανείς από τους συζητητές δεν έπρεπε να μιλά συνεχώς περισσότερο από 5 λεπτά για να γίνεται διάλογος. Δυστυχώς ο περιορισμός αυτός δεν μπόρεσε ποτέ να ισχύσει.

Μόλις συγκροτήθηκε το Δ.Σ. της ΕΦΟ εισηγήθηκα ότι μεταξύ των πρώτων στόχων μας πρέπει: 1) να βρούμε δικό μας γραφείο της ΕΦΟ και να μην περιφερόμαστε στα γραφεία των Φιλοτελικών Εταιρειών της Αθήνας, και 2) να βρούμε τα αρχεία της ΕΦΟ που είχαν εξαφανισθεί. Τότε ο Ζιρό, νομίζω μέλος της Ελληνικής Φιλοτελικής Εταιρείας (ΕΦΕ), μου είπε ότι τα αρχεία της ΕΦΟ είχαν ξεχασθεί σε ένα δωμάτιο της ΥΕΝΕΔ, της τηλεόρασης τότε των Ενόπλων Δυνάμεων. Ανέλαβα με το Σπύρο Κλίπεφελ να τα βρούμε, πράγμα που έγινε. Χρειαστήκαμε όμως πολλές ώρες να συμπληρώσουμε εικονικά το βιβλίο των συνεδριάσεων του Δ.Σ., και τις άγραφες σελίδες του για μερικά χρόνια!

Ο πρώτος στόχος μας να αποκτήσουμε μόνιμο γραφείο, επιτεύχθηκε μετά την οργάνωση από την ΕΦΟ της πρώτης Βαλκανικής Έκθεσης που έγινε στην Ελλάδα (Balkanfila VII) και τα κέρδη που είχαμε από αυτήν ήταν περίπου 8.000.000 δρχ. την εποχή εκείνη. Νοικιάσαμε γραφείο στο κέντρο, Βουκουρεστίου 36, το επιπλώσαμε με γραφείο, καρέκλες και ντουλάπες, όπου τοποθετήσαμε τα ανευρεθέντα αρχεία κλπ. Έτσι καλύφθηκαν τα βασικά έξοδα της ΕΦΟ και η έκδοση διμηνιαίου δελτίου με τίτλο «Φιλοτελικά Χρονικά». Αργότερα, με εισήγησή μου, πετύχαμε την ετήσια επιδότηση της ΕΦΟ και των υπολοίπων Φιλοτελικών Σωματείων, όταν Διοικητής ΟΤΕ-ΕΛΤΑ ήταν ο Καβουνίδης.

Θυμάμαι όταν δήλωσα το σκοπό μου αυτό ο ακέραιος αείμνηστος Ναύαρχος Σολιώτης μου είπε: «Σου εύχομαι να αποτύχεις για να μην γίνουμε υπάλληλοι των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ)». Όμως από την κατοπινή εμπειρία μου διαπίστωσα ότι από όλες τις κρατικές υπηρεσίες, μόνο τα ΕΛΤΑ μπορούσαν να μας βοηθήσουν οικονομικά σαν άμεσοι συνεργάτες της ΕΦΟ, αν και είχαμε αρκετές διαφωνίες.

Στο σημείο αυτό για λόγους ιστορικούς θα σας αναφέρω σύντομα πως ιδρύθηκε η ΕΦΟ για να μάθουν όσοι δεν ξέρουν:

Από το 1939, δηλαδή πριν από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, έγινε μια προσπάθεια να ιδρυθεί φιλοτελική ομοσπονδία στην Ελλάδα από μια ομάδα φιλοτελιστών. Τα υπάρχοντα τότε Σωματεία ΕΦΕ, ΦΕΑ, ΦΕ Κρήτης (με εκπρόσωπο τον Ζουρίδη), τον εκπρόσωπο των εμπόρων Δ. Σπανό, τον Παπαστεφάνου εκπρόσωπο των γραμματοσημοφίλων, και άλλους, δυστυχώς όμως δεν κατέληξαν σε απόφαση. Μετά τον πόλεμο, στις 11 Οκτωβρίου 1947 η ομάδα αυτή και άλλοι φιλοτελιστές συνεδρίασαν στα γραφεία της Ασφαλιστικής Εταιρείας του Στέφανου Μακρυμίχαλου και κατάρτισαν το Καταστατικό της ΕΦΟ που εγκρίθηκε. Προσχώρησαν αμέσως οι Φιλοτελικές Εταιρείες Βόλου, Ρεθύμνης, Κερκύρας, Λέσβου, Χανίων, Καβάλας, Μεσολογγίου, Ηρακλείου, και εξέλεξαν ως πρώτο Πρόεδρο της ΕΦΟ τον Στέφανο Μακρυμίχαλο. Τον επόμενο χρόνο (1948), η ΕΦΟ έγινε μέλος της Διεθνούς Φιλοτελικής Ομοσπονδίας (FIP).

Μετά την ανάληψη της Προεδρίας της ΕΦΟ από εμένα το 1980, στον εορτασμό των 50 ετών από την ίδρυση της ΕΦΟ (1977), κοινοποίησα προς τους φιλοτελιστές το παρακάτω έγγραφο:

Κατά τη διάρκεια της 25ετούς θητείας μου ως Προέδρου της ΕΦΟ έγιναν σημαντικά βήματα προόδου που άλλαξαν την πορεία του ελληνικού φιλοτελισμού. Όσα πετύχαμε είχαν μεν την προσωπική μου κατευθυντήρια γραμμή αλλά χωρίς τους φιλοτελιστές που αποτελούσαν εκάστοτε το Δ.Σ. της ΕΦΟ οι στόχοι μας δεν ήταν δυνατό να πραγματοποιηθούν. Η εργατικότητα, οι γνώσεις, το φιλότιμο όλων των συνεργατών μου μελών του Δ.Σ., αυτών που έφυγαν ή είναι ακόμη σε καίριες θέσεις της φιλοτελικής διοίκησης, ήταν απαράμιλλα και τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου. Ιδιαίτερα τον εκάστοτε Αντιπρόεδρο, Γενικό Γραμματέα και Ταμία της ΕΦΟ που υπήρξαν οι στενότεροι συνεργάτες, και ειδικά τον Αντιπρόεδρο τότε της ΕΦΟ κ. Κ. Σφήκα και τον αείμνηστο Γενικό Γραμματέα της ΕΦΟ κ. Ν. Ζαμπέλα.

Θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ πολύ σύντομα σε αυτές τις δραστηριότητες.

Από όλες τις εκθέσεις πρέπει να ξεχωρίσω τη Balkanfila VII (1979) που ήταν η πρώτη Διεθνής Έκθεση Bankanfila που οργανώθηκε στην Ελλάδα και ουσιαστικά υποστηρίχθηκε οικονομικά από το Κράτος. Ήταν ουσιαστικά πολιτική απόφαση της τότε κυβέρνησης για να συσφιχθούν οι σχέσεις μεταξύ των Βαλκανικών λαών, που ήσαν τότε εντός και εκτός του λεγόμενου «σιδηρού παραπετάσματος». Υποστηρικτές ήσαν κρατικοί φορείς, το Υπουργείο Συγκοινωνιών με τον Υφυπουργό Μούτσιο, τον Γενικό Διευθυντή τότε των ΕΛΤΑ τον κ. Ρίζο, τον κ. Μ. Κωνσταντίνη Σύμβουλο Φιλοτελισμού των ΕΛΤΑ, το Υπουργείο Τουρισμού με τότε Υπουργό τον Δασκαλάκη, το Υπουργείο Πολιτισμού και Εξωτερικών, και το Δήμαρχο Αθηναίων κ. Δ. Μπέη. Τότε ψηφίσθηκε ο νόμος για τη διευκόλυνση της εισαγωγής και εξαγωγής των φιλοτελικών εκθεμάτων (11-10-1979) του Υπουργείου Οικονομικών, που αναθεωρήθηκε πάλι στις 27-03-1992 για να προσαρμοστεί στους νόμους τότε της ΕΟΚ. Σήμερα βέβαια η διακίνηση των φιλοτελικών εκθεμάτων είναι ελεύθερη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι Έλληνες φιλοτελιστές απέκτησαν πρωτόγνωρες εμπειρίες με την οργάνωση της έκθεσης αυτής, που οργανώθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο, σε διακοσμημένες αίθουσες μεγάλων διαστάσεων, με την ανάπτυξη υπερχιλίων εκθεσιακών πλαισίων για τα εκθέματα, δικών μας και ξένων φιλοτελιστών που παρουσίασαν εκθέματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Κυρίως όμως είδαμε για πρώτη φορά τις μεταλλικές τυπογραφικές πλάκες για την εκτύπωση των Μεγάλων και Μικρών Κεφαλών Ερμή, φύλλα ολόκληρα των γραμματοσήμων των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 και 1906 που φυλάσσονταν στο Φιλοτελικό Μουσείο. Ακόμη είδαμε τις πρωταρχικές μήτρες εκτύπωσης των Μεγάλων Κεφαλών Ερμή, δοκίμια των πρώτων ελληνικών γραμματοσήμων, των εναρίθμων, των μονοφύλλων κλπ., που έφερε μαζί του από το Παρίσι ο Regnoul Barre, εγγονός του Albert Barre, χαράκτου των πρώτων ελληνικών γραμματοσήμων. Δεν συμφώνησε όμως ο Regnoul Barre να πωληθούν στο Ελληνικό Κράτος για λόγους ανεξήγητους, αλλά χάρισε την πρωταρχική μήτρα στην κ. Στράτου που δυστυχώς μετά την εκτύπωσή της στο φιλοτελικό ημερολόγιο που εξέδωσε η κ. Στράτου, η μήτρα εξαφανίσθηκε.

Οι εκδρομές των ξένων στη χώρα μας, η περιήγηση στην Ακρόπολη, τους Δελφούς κλπ., τα σεμινάρια, τα δώρα και η φιλοξενία των Ελλήνων, η κατάρτιση του Βαλκανικού Κανονισμού Εκθέσεων κλπ. άφησαν ξεχωριστές αναμνήσεις στους Βαλκάνιους και ξένους επισκέπτες. Κάθε ημέρα υπήρχε κύμα επισκεπτών για να δουν την έκθεση αυτή. Για πρώτη φορά ήταν παρών στην Αθήνα ο Βέλγος Stibbe, Πρόεδρος τότε της FIP, και για πρώτη φορά η FIP καθιέρωσε εκτός από την αιγίδα της να μπορεί να χορηγεί και την «προστασία» της (που κόστιζε λιγότερο). Η ΕΦΟ οργάνωσε επιτυχώς και τη 12η Balkanfila στη Θεσσαλονίκη το 1989. Θα πρέπει ίσως να πω και ένα ανέκδοτο, ότι ο τότε Πρόεδρος και καλός συνάδελφος της Εταιρείας Θεσσαλονίκης, την τρίτη ημέρα μετά τα εγκαίνιά της ξέχασε να φέρει στην έκθεση μερικά εκθέματα που του έστειλαν τότε στο σπίτι του και τα έφερε στην έκθεση τρεις μέρες μετά τα εγκαίνια!

Θα αναφερθώ επιγραμματικά σε μερικά επιτεύγματα της ΕΦΟ:

1. Τη σημαντική συμβολή της ΕΦΟ για την υλοποίηση της δημιουργίας του Φιλοτελικού Μουσείου που έγινε με τη δωρεά των αξέχαστων Νιας και Ανδρέα Στράτου.
2. Τη σημαντική βοήθεια από φιλοτελιστή μέλος της Επιτροπής, στο χαρακτηρισμό διαφόρων τύπων γραμματοσήμων που αναφέρονταν λανθασμένα στον κατάλογο του Μουσείου.
3. Στη δυναμική προώθηση Ελλήνων Κριτών αναγνωρισμένων από την FIP.
4. Πρέπει ακόμη να τονισθεί ότι οι προτάσεις της ΕΦΟ για να γίνει διεθνής έκθεση της FIP στην Αθήνα με όλα τα εχέγγυα, έγιναν δεκτές από την FIP και ανεγράφησαν εις μάτην στο επίσημο περιοδικό FLASH της FIP τρεις φορές (1961, 1984 και 1996). Ειδικά στην τελευταία που εορταζόταν η 100ετία των Ολυμπιακών Αγώνων από την αναβίωσή τους το 1896, παρ' όλο που η έκθεση προετοιμάσθηκε από τους φιλοτελιστές με επιμέλεια για να πραγματοποιηθεί στο Στάδιο Ειρήνης & Φιλίας, δεν πραγματοποιήθηκε λόγω αρνήσεως της Διοίκησης των ΕΛΤΑ να τη χρηματοδοτήσει επαρκώς.
5. Η ΕΦΟ οργάνωσε διαλέξεις και σεμινάρια σε όλη τη χώρα και ειδικότερα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Πρόσφατα (2006) φωτοτύπησα και διόρθωσα το κείμενο της απομαγνητοφώνησης του ιστορικού σεμιναρίου, που έγινε στη Θεσσαλονίκη στις 3 Οκτωβρίου του 1989, σε λίγα αντίτυπα που μοιράστηκαν στις συμμετέχουσες τότε Εταιρείες. Διαβάζοντας κάποιος το σεμινάριο αυτό ανακαλύπτει ότι αναφέρονται όλα τα προβλήματα που υπήρχαν μεταξύ ΕΦΟ και ΕΛΤΑ, και ότι υπήρξε βελτίωση των σχέσεών τους, την τελευταία τετραετία (1979-1983). Μερικά όμως προβλήματα, ακόμη και σήμερα παραμένουν άλυτα. Όπως π.χ. η οικονομική ενίσχυση των φιλοτελικών εκδηλώσεων με την έκδοση από τα ΕΛΤΑ ενός φεγιέ αφιερωμένου στο σκοπό αυτό ανά διετία ή τριετία κλπ. Ουσιαστικά η έκδοση αυτή του «φεγιέ» είναι αυτοφορολόγηση των φιλοτελιστών.
6. Η ΕΦΟ επόπτευσε 12 φιλοτελικές έγχρωμες εκπομπές που παρου­σιάσθηκαν στην ΕΡΤ-2 με τα εξής θέματα και υπάρχουν βιντεοκασέτες:
   1. Η εξέλιξη της επικοινωνίας και η ιστορία του ταχυδρομείου και των γραμματοσήμων.
   2. Τα μάρμαρα της Ακροπόλεως.
   3. Ιατρός Γ. Παπανικολάου.
   4. Χριστούγεννα
   5. Βυζαντινή ζωγραφική.
   6. Ιστορία των αεροπορικών πτήσεων στην Ελλάδα
   7. Ολυμπιακοί Αγώνες, αρχαίοι και νέοι.
   8. Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική.
   9. Η μητέρα και το παιδί.
   10. Δημόκριτος και η Ατομική Ενέργεια

Η FIP τότε είχε αποφασίσει να δεχθεί στις Διεθνείς Εκθέσεις συναγωνισμού κινηματογραφικές ταινίες ή βιντεοκασέτες με φιλοτελικό περιεχόμενο. Στη διεθνή έκθεση της Σόφιας το 1989 η Ελλάδα πήρε την τρίτη θέση διεθνώς στη βράβευση παρομοίων video και κινηματογραφικών ταινιών. Αυτό νομίζω ότι δεν συνεχίζεται. Σήμερα με τα CD και DVD θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να δημιουργηθεί μια τέτοια εκθεσιακή κατηγορία που θα ωφελήσει σημαντικά το φιλοτελισμό οικονομικά και την προβολή της χώρας μας διεθνώς.

Υπενθυμίζουμε ότι πολλοί φιλοτελιστές είχαν καθιερώσει φιλοτελικές στήλες σε σοβαρές εφημερίδες του Αθηναϊκού Ημερήσιου Τύπου καθώς και σε εφημερίδες του Επαρχιακού Τύπου. Βλέπω ότι σήμερα αυτό είναι είδος προς εξαφάνιση.

Πριν από την αποχώρησή μου από την ΕΦΟ είχαμε συμφωνήσει με τηλεοπτικό σταθμό της Αθήνας δίωρη εβδομαδιαία εκπομπή με φιλοτελικά θέματα (η τηλεόραση σήμερα είναι το ισχυρότερο μέσο προβολής). Μάλιστα ο εξαίρετος χαράκτης και μακετίστας Χ. Τούμπας είχε εκτυπώσει για το λόγο αυτό πολύχρωμη αφίσα ως φόντο των ομιλητών.

Δεν πρέπει επίσης να αγνοηθεί η συνεχής παρουσία του Προέδρου της ΕΦΟ ή του αντικαταστάτη του στις συνεδριάσεις του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου των ταχυδρομείων. Με εισηγήσεις των φιλοτελιστών πολλά σπουδαία φιλοτελικά θέματα είχαν γίνει αποδεκτά από τα ΕΛΤΑ, πολλά άλλα είχαν διορθωθεί ή και είχαν απορριφθεί.

Σχεδόν όλα τα αντίτυπα των Πρακτικών του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου των ΕΛΤΑ έχουν παραδοθεί από το 1979 στη βιβλιοθήκη της ΕΦΕ και ελπίζω να συνεχίζεται η διαδικασία αυτή.

Το τελευταίο ίσως και σπουδαιότερο έργο της ΕΦΟ, απ' όσα ανέφερα, είναι η αποτροπή πολλών πολιτικο-φιλοτελικών γεγονότων εις βάρος της χώρας μας. Θα σας αναφέρω 4 συμβάντα στο πλαίσιο αυτό.

1. Το 1979 αποτρέψαμε την έκδοση γραμματοσήμων αποκλειστικά από το 'γιο Όρος όπου και θα πωλούνταν αποκλειστικά, για πολλούς και διαφόρους λόγους, με την έντονη υποστήριξη όλων των Ελλήνων φιλοτελιστών. Σειρά αφιερωμένη στο 'γιο Όρος εκδόθηκε από το Ελληνικό Κράτος.
2. Το 1981 αρνηθήκαμε να συμμετέχουμε στη Balkanfila 1981 στην Κωνσταντινούπολη διότι οι Τούρκοι κυκλοφόρησαν το 1ο τεύχος της έκθεσης που είχε στο εξώφυλλο του χάρτη της Τουρκίας και της Κύπρου με το ίδιο χρώμα (κόκκινο) και την Ελλάδα με μπλε. Οι Τούρκοι εξαναγκάσθηκαν με πιέσεις μας να το αλλάξουν και να ξαναεκτυπωθεί το εξώφυλλο με χωριστά χρώματα για την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο. Επίσης τα Τουρκοκυπριακά γραμματόσημα με εισήγησή μας μεταφέρθηκαν για να κριθούν από τη Βαλκανική Έκθεση στο τμήμα της Εθνικής Έκθεσης της Τουρκίας. Συμπέρασμα: όταν κανείς ανθίσταται με λογικά επιχειρήματα επιτυγχάνει το σκοπό του και όχι όταν κάμπτει τη σπονδυλική του στήλη.
3. Η ΕΦΟ απέτρεψε δύο φορές: α) στην διεθνή έκθεση της Σόφιας, και β) μετά της Πράγας, την πρόταση των Τουρκοκυπρίων στη Γενική Συνέλευση της FIP να εισέλθει η εταιρεία τους με ψηφοφορία στη FIP, ως αυτόνομη Εταιρεία (και Κράτος) με τη δικαιολογία ότι η Κυπριακή Φιλοτελική Εταιρεία δεν εκπροσωπούσε όλη την Κύπρο.

Στις αποφάσεις αυτές, από τα έγγραφα που έχουμε, αποδεικνύεται ότι σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες αυτές κατέβαλαν τα Υπουργεία Εξωτερικών Ελλάδος και Κύπρου αφενός, και από την άλλη μεριά οι φιλοτελιστές και κυρίως ο ομιλών, ο κ. Α. Βιρβίλης και ο κ. Ν. Ράγκος της Κύπρου.

Η Κυπριακή Κυβέρνηση μας έχει ευχαριστήσει δύο φορές με έγγραφά της. Πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη Διμερής Έκθεση Ελλάδας-Κύπρου οργανώθηκε από την Φ.Ε. Ηρακλείου Κρήτης με Πρόεδρο τον κ. Α. Μητάκη.

Επίσης, θα ήθελα να επισημάνω ότι δύο φορές, μια φορά επί κυβερνήσεως Ν.Δ. και μια άλλη επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ, επειδή πείσαμε την πλειοψηφία των μελών του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, ότι κάποιες προτάσεις για την έκδοση ορισμένων γραμματοσήμων δεν ήταν ωφέλιμες, οι κυβερνήσεις παρακάμπτοντας το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, αποφάσισαν την εκτύπωση της σειράς αυτής των γραμματοσήμων, δημοσιεύοντας την απόφασή τους απευθείας στο φύλλο της Κυβερνήσεως.

Τέλος, παρά την εισήγηση του Υπουργείου Παιδείας και την αρχι­κή υιοθέτησή της από τα ΕΛΤΑ, κατορθώσαμε με έντονες ενέργειές μας, μαζί με τον εκπρόσωπο των Εμπόρων Γραμματοσήμων κ. Γ. Χατζηθεοδω­ρίδη, και επικουρούμενοι από τον Καθηγητή της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Χ. Χαραλαμπάκη, να αποτυπώσουμε στα Ελλη­νικά γραμματόσημα που εκδόθηκαν για την Ελληνική Γλώσσα (2002) δείγματα της ύπαρξης της Ελληνικής Γραφής όχι μόνο από την εποχή του Ομήρου όπως εισηγήθηκαν, αλλά τουλάχιστον 2.500 έτη π.Χριστού, αυ­ξάνοντας δηλαδή την ηλικία της, για εθνικούς λόγους, κατά 700 τουλάχι­στον χρόνια!

Κατά τη διάρκεια των 25 ετών, δηλαδή της θητείας μου, στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο των ΕΛΤΑ, προσωπικά έχω υπογράψει μόνος ή μαζί με άλλους στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, στο εσωτερικό ή και στο εξωτερικό, πάνω από 2.000 έγγραφα, αποτεινόμενα προς Υπουργεία, μηνύματα στις εκθέσεις, προτάσεις και αιτήματα στα ΕΛΤΑ, στη FIP και αλλού. Τα περισσότερα έγγραφα πρέπει να βρίσκονται στα αρχεία της ΕΦΟ. Είχα όμως την πρόνοια να κρατώ αντίγραφα από τα περισσότερα και ίσως αξίζει τον κόπο στο μέλλον ερευνητές-φιλοτελιστές να τα ταξινομήσουν για να εκτιμηθεί πόσο επέδρασε η ΕΦΟ στην αναβάθμιση του φιλοτελισμού σαν κεντρικό όργανο, αλλά και στην ανάπτυξη γενικά του πολιτιστικού επιπέδου του ελληνικού λαού, των γνώσεων των φιλοτελιστών, τη γνωριμία και φιλία μεταξύ προσώπων εντός και εκτός Ελλάδος, και γενικά την προβολή της χώρας διεθνώς.

Συμπερασματικά για όλη αυτή τη δραστηριότητα της ΕΦΟ, ο γνωστός δημοσιογράφος Πέτρος Λινάρδος είπε σε πρόσφατη ομιλία του ότι: «Στη διάρκεια της περιόδου που ο κ. Παπαϊωάννου ήταν Πρόεδρος της ΕΦΟ, αυτός και οι συνεργάτες του πέτυχαν να εξυψώσουν το γραμματόσημο από θέμα των εντευκτηρίων των Εταιρειών σε εθνικό θέμα προβολής της Ελλάδος». Τον ευχαριστώ.

Όσον αφορά την εκθεσιακή μου δραστηριότητα, μπορώ να ανα­φέρω ότι με δύο διαφορετικά εκθέματα: α) οι Μικρές Κεφαλές Ερμή (1886-1900), και β) «Η Ταχυδρομική Ιστορία της Κρήτης» (1353-1913), έχω αποσπάσει από δύο φορές στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια το Grand Prix (μέγα βραβείο) και συνολικά στις διάφορες Εθνικές μας και ξένες εκθέσεις υπό την αιγίδα της FIP, έχω τιμηθεί με 26 μεγάλα και μι­κρά χρυσά μετάλλια. Ένα τρίτο έκθεμά μου, «Η Ταχυδρομική Ιστο­ρία των Ελληνικών Σιδηροδρόμων» σε διεθνείς εκθέσεις (υπό την αιγίδα της FIP) απέσπασε 10 μεγάλα επίχρυσα μετάλλια και αυτά συ­νοδεύτηκαν 8 φορές με «ειδικό δώρο» και 1 φορά με «συγχαρητήρια».

Δύο βιβλία μου: «Τα Χαρτόσημα της Κρήτης (1875-1913)» (σε συνεργασία με τον Ολλανδό φιλοτελιστή Feenstra), και «Οι Εξελίξεις των Ελληνικών Επικοινωνιών (1821-1998)», είναι πολυτελείς εκδό­σεις, έγχρωμες, γραμμένες στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, και έχουν αποσπάσει πολλές σημαντικές διακρίσεις και βραβεία διεθνώς.

Στο εσωτερικό έχω τιμηθεί με διπλώματα ή πλακέτες απ' όλες σχεδόν τις Φιλοτελικές Εταιρείες της χώρας μας.

Δεν θα πρέπει να κλείσω την ομιλία αυτή χωρίς να αναφερθώ σε ένα κεφάλαιο σπουδαίο για τους φιλοτελιστές και τους εκθέτες.

Η παραχάραξη των γραμματοσήμων. Όπως είναι γνωστό στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο υπήρξαν πολλές παραχαράξεις με διαφόρους τρόπους των γραμματοσήμων παλιότερα και τώρα. Στην Ελλάδα υπάρχουν πλαστά γραμματόσημα των μεγάλων και μικρών κεφαλών και άλλων εκδόσεων, και κυρίως των επισημάνσεων στα γραμματόσημα. Η ΕΦΟ προσπάθησε έντονα να δημιουργήσει μια επιτροπή εμπειρογνωμό­νων για τα ελληνικά γραμματόσημα με πρότυπο την Επιτροπή της Φιλο­τελικής Εταιρείας στο Λονδίνο. Υπάρχει ο φάκελος αλλά ποτέ δεν λει­τούργησε, διότι τα ορισθέντα κατά τεκμήριο γνώστες μέλη της Επιτροπής δεν συμ­φώνησαν να συνεργαστούν.

Όπως πιθανώς γνωρίζετε δεν υπήρχε διεθνής νόμος να τιμωρεί τους παραχαράκτες γραμματοσήμων. Μερικοί από αυτούς μάλιστα θεωρούντο ως καλλιτέχνες του είδους, π.χ. ο Fournier και τα προϊόντα του θεωρούντο και συλλεκτικά αντικείμενα. Τα πλαστά γραμματόσημα σπάνια χρησιμοποιούνταν παλιότερα για την επικόλλησή τους σε φακέλους από λίγους ταχυδρομικούς για να συμπληρώσουν το ανάλογο τέλος ή μέρος της αξίας του καθορισμένου τέλους της αποστολής μιας επιστολής ή άλλου αντικειμένου. Κι αυτό διότι το τέλος μιας επιστολής τότε ισοδυναμούσε πολλές φορές με μισό μεροκάματο. Εάν ο ταχυδρομικός συλλαμβανόταν τιμωρούνταν με βαριά ποινή ή απόλυση. Γι' αυτό επιστολές ταχυδρομημένες με γνήσια σφραγίδα ταχυδρομικού γραφείου και με πλαστά γραμματόσημα είναι σπάνιες.

Στην Ελλάδα για πρώτη φορά και ίσως διεθνώς με το νόμο 45/81 του 1930, που έγινε με εισήγηση της ΕΦΕ, ο συλλαμβανόμενος παραχαράκτης τιμωρούνταν αυστηρά. Το 1931 όταν αποφασίστηκε να καούν τα απόθετα γραμματόσημα του Κράτους, ο νόμος ίσχυε αλλά κατά τις διηγήσεις παλαιοτέρων φιλοτελιστών έγιναν σημεία και τέρατα. Τα γραμματόσημα εκαίοντο σε υπαίθριο χώρο με την παρουσία φιλοτελιστών. Μερικοί, έκρυψαν λίγα γραμματόσημα στα φύλλα των δέντρων ή αντικατέστησαν τα γνήσια με πλαστά γραμματόσημα της ίδιας αξίας, ιδίως της χαλκογραφικής σειράς των γραμματοσήμων και της σειράς της εκστρατείας, κυρίως τις μεγάλες αξίες των 10 και 25 δρχ. Γι' αυτό υπάρχουν ακόμη ασφράγιστες και τετράδες των 10 ή 25 δρχ., ενώ μικρότερες αξίες των 3 και 5 δρχ. αν βρεθούν ασφράγιστες έχουν συνήθως σαρνιέρα διότι όλες σχεδόν οι μικρότερες αξίες της σειράς αυτής χρη­σιμοποιήθηκαν στα ταχυδρομεία ή βρέθηκαν ασφράγιστα σε συλλογές.

Στην ταχυδρομική ιστορία επίσης έχουν παραποιηθεί πολλές φορές τα ταχυδρομικά τέλη των ταχυδρομείων της εκάστοτε εποχής, είτε για «φιλοτελικούς» λόγους ή με την επικόλληση ανεπισήμων γραμματοσήμων που δεν χρησιμοποιήθηκαν στην αλληλογραφία από τις ταχυδρομικές αρχές.

Αγαπητοί φίλοι,

Ελπίζω με την ομιλία μου αυτή να έχω αποδώσει αδρά τη μακρόχρονη εμπειρία μου στο φιλοτελισμό της χώρας μας και να έχω εμπλουτίσει της γνώσεις σας για την ανάπτυξη της ωραίας και χρήσιμης αυτής ενασχόλησης (hobby), τόσο στους συλλέκτες όσο και στο ευρύτερο κοινό για την παγκόσμια προβολή της χώρας μας.

Σας ευχαριστώ.